Thierry Baudet, oprichter en gezicht van Forum voor Democratie, de rechtse broer van Geert Wilders’ PVV, is opgestapt als partijvoorzitter en lijsttrekker voor de parlementsverkiezingen in maart volgend jaar in Nederland. Aanleiding is het tumult dat ontstond nadat bekend geraakte dat nog steeds nazistische, antisemitische en homofobe commentaren circuleren in Whatsappgroepen bij de jongeren van Forum voor Democratie. Een ‘opkuis’ dit voorjaar bracht geen verandering, maar Thierry Baudet bleef de hand houden boven jongerenvoorzitter Freek Jansen. Hoe het allemaal begon en verder liep met Forum voor Democratie is perfect te volgen in het pas verschenen boek De partij dat ben ik. De politieke beweging van Thierry Baudet van Chris Aalberts (foto hierboven: Thierry Baudet over ‘de uil van Minerva’ en de ‘boreale wereld’ wanneer Forum voor Democratie op 20 maart 2019 de grootste partij wordt bij de Provinciale Statenverkiezingen © YouTube).

Auteur Chris Aalberts doceert twee dagen in de week onderzoeksmethoden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en organiseert regelmatig een crowdfunding om de rest van zijn dagen te kunnen spenderen aan het grondig uitspitten van een onderwerp. Zo ging hij een jaar lang wekelijks op onderzoek naar Brussel en Straatsburg om de werking van de Europese Unie te doorgronden. Andere projecten zijn Achter de PVV. Waarom burgers op Geert Wilders stemmen en De puinhopen van rechts over waarom politici als Pim Fortuyn, Rita Verdonk en Geert Wilders enorm populair werden, maar niet in staat waren een stabiele partij op te bouwen.

Het boek De partij ben ik, over het Forum van Democratie van Thierry Baudet, is het resultaat van vijf jaar volgen van een fenomeen. Het begint met een bezoek aan de eerste van een reeks ‘borrellezingen’ aan de Amsterdamse Herengracht, anderhalve maand na de officiële lancering van Forum voor Democratie (FvD) als denktank op 1 juni 2015. Niemand kon zich toen inbeelden tot wat dit zou leiden. Aalberts volgt bijna elke week de lezingen. In de kelder aan de Herengracht is er gratis bier en wijn. Thierry Baudet wil er ook “mooie vrouwen” bij, “want dan komen er vanzelf ook mannen”.

Thierry Baudet als symbool voor alt-right (foto © Twitter).

FvD sluit zich aan bij het initiatief van een groep burgers om de houding van Nederland over het associatieverdrag van de Europese Unie met Oekraïne aan een referendum te onderwerpen, referendum dat feitelijk de Europese Unie in vraag stelt. Geert Wilders presenteert een rapport van de denktank FvD over referenda, om dan veertien dagen later, op 25 september 2016, te vernemen dat de denktank zich heeft omgevormd tot politieke partij en zo het belangrijkste alternatief wordt voor Wilders’ PVV.

Aan het stuur van FvD zitten Thierry Baudet, die zich eerder liet opmerken door zijn uitspraak dat hij Europa “dominant blank” wil houden en door een toespraak op de IJzerwake in 2014, en Henk Otten die eerder actief was bij de Lijst Pim Fortuyn en de fouten van die partij wil voorkomen bij FvD. Otten wil dat FvD een gematigde rechtse koers vaart, maar ondervindt snel dat hij ‘posterboy’ Thierry Baudet maar deels onder controle houdt. FvD besteedt in 2017 driekwart van haar uitgaven aan marketing, sociale media en events, en krijgt bovendien buitenmatig aandacht van de media die het onderschatten van de onvrede bij de bevolking en de populariteit van Pim Fortuyn willen compenseren.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart 2017 worden Thierry Baudet en Theo Hiddema, onder andere voormalig advocaat van ‘Zwarte Weduwe’ Florrie Rost van Tonningen-Heubel, verkozen als parlementslid. De Tweede Kamer, te vergelijken met onze Kamer van Volksvertegenwoordigers, fungeert als podium om FvD verder te laten groeien, niet om concrete voorstellen aangenomen te krijgen. Met de zelfgemaakte video’s klimt FvD tegen het einde van het jaar naar vijftien zetels in de peilingen.

FvD wil de Nederlandse soevereiniteit behouden en keert zich daarom tegen de Europese Unie, wil de immigratie meer controleren en de oeroude Nederlandse cultuur behouden, maar anders dan andere partijen die dat ook wel willen, staat de FvD niet stil bij de praktische consequenties die dit vaak vraagt. Internationale verdragen die opgezegd moeten worden, wat jaren kan aanslepen en niet noodzakelijk positief zal uitdraaien. Daarnaast zorgt Thierry Baudet regelmatig voor controverse, zoals bijvoorbeeld zijn herhaald standpunt dat “een vrouw die nee zegt eigenlijk ja bedoelt”. Stuitend zijn ook andere extremistische uitspraken en retweets van extremistisch gedachtegoed.

Facebook-advertentie voor Forum voor Democratie met in het midden Thierry Baudet lachend kijkend naar Annabel Nanninga (die nu het ontslag van Thierry Baudet eiste, AS) en aankondiging van een “spectaculaire ledendag” met onder andere Theo Francken als spreker (foto © Facebook).

FvD wordt de snelst groeiende partij in ledenaantal, maar die leden hebben geen sikkepit te zeggen in de partij. Met de ervaringen van Lijst Pim Fortuyn in het achterhoofd zorgt Henk Otten ervoor dat enkel het partijbestuur kan beslissen over de koers die men vaart, en in de praktijk zijn het de vier mensen die samen in een Jaguar (!) vanuit Amsterdam naar Den Haag rijden die de beslissingen nemen. Komt daarbij dat er weinig of niets genotuleerd wordt bij vergaderingen, en er losjes wordt omgesprongen met het partijgeld. Zo gebruikt Baudet, naar eigen zeggen per vergissing, de creditcard van de partij tijdens een vakantie in Thailand en geeft hij met diezelfde creditcard 9.000 euro uit aan kamerplanten.

FvD doet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Amsterdam, maar na een jaar waarin de partij 86 moties indient, is de balans dat de partij geen millimeter verandert aan de voor haar belangrijke thema’s als vluchtelingen, mensen zonder geldige verblijfspapieren, de islam en het kraken van huizen.

De Provinciale Statenverkiezingen, vergelijkbaar met onze provincieraadsverkiezingen, zijn voor FvD vooral belangrijk omdat van daaruit de leden van de Eerste Kamer, bij ons: de Senaat, verkozen worden. Verder levert het enkel deelname aan het provinciebestuur in Limburg op, op voorwaarde dat de verkozenen doen alsof ze niets met Thierry Baudet te maken hebben en de andere partijen er niet aan willen herinneren dat die verkozenen wel degelijk lid zijn van Thierry Baudets partij.

In die partij moet Henk Otten het afleggen tegen de malicieuze houding van Thierry Baudet, en Otten vertrekt bij FvD in de zomer van 2019. Niet zonder wederzijdse beschuldigingen van financiële malversaties. Van de beschuldigingen tégen Otten is overigens niets bewezen, en een onafhankelijke onderzoekscommissie is er nooit gekomen.

Tweet van Dries Van Langenhove, 30 augustus 2018. Snel verwijdert nadat bekend werd dat het parket van Gent een onderzoek opende naar de activiteiten van Schild & Vrienden. En een tweet van Sam Van Rooy, 22 maart 2019 (foto’s © Twitter).

De kern van de FvD bestaat voortaan uit Baudet en Freek Jansen, fractiemedewerker in de Tweede Kamer en voorzitter van de jongerenorganisatie JFvD. De man die wanneer HP/De Tijd in april 2020 onthult dat leden van JFvD antisemitische en racistische uitspraken hebben gedaan in een groepsapp… vooral op zoek gaat naar de JFvD-leden die dit zouden gelekt hebben. De onthullingen van Het Parool vorige week zaterdag tonen aan dat er sindsdien niets veranderd is binnen JFvD.

Op ongeveer hetzelfde ogenblik als De partij ben ik verscheen ook het boek Mijn meningen zijn feiten. De wording van Thierry Baudet van Het Parool-journalist Harm Ede Botje en Vrij Nederland-redacteur Mischa Cohen. Dat laatste boek hebben we (nog) niet gelezen, maar De partij ben ik is alvast een knappe reconstructie van hoe de partij van Thierry Baudet is ontstaan en gegroeid, en wat tot de implosie van de partij zou leiden.

Vanuit met Baudet bevriende media is geschreven dat auteur Chris Aalberts fout is als hij beschrijft waar Baudet zijn lief voor het eerst zou ontmoet hebben, maar dat is toch niet de essentie. Zelf vinden wij het fout dat de auteur op blz. 50 schrijft: “FvD is dus niet rechts zoals de PVV, maar eerder een Nederlandse variant van de N-VA”, en op blz. 51: “Met Baudet is FvD geen seculiere middenpartij, maar een partij rechts van de PVV”. Wat is het nu? Niet zo rechts als de PVV van Geert Wilders of rechts van de PVV?

Theo Francken (N-VA) bij Forum voor Democratie, 3 december 2019 (foto © YouTube).

De Belgen als referentiepunt nemen, of toch sommige Belgen, is natuurlijk moeilijk. Zowel Wim Van Rooy, met in zijn kielzog zoon Sam Van Rooy (VB), als Theo Francken (N-VA) gaven al lezingen bij FvD. Het bewijst misschien minder waar FvD voor staat dan dat Wim/Sam Van Rooy en Theo Francken dicht bij elkaar staan. Al zullen beiden dat weeral ontkennen. Het is een ‘hannekesnest’ ter extreme rechterzijde.

Wat amusant is in De partij ben ik is hoe Derk-Jan Eppink en zijn losse verhouding met FvD wordt beschreven. Derk-Jan Eppink, regelmatig te gast in het VRT-programma De Afspraak, is na journalist bij onder andere De Standaard achtereenvolgens Europarlementslid voor Lijst Dedecker, niet verkozene als Europarlementslid voor de Nederlandse liberale VVD en nu Europarlementslid voor FvD. Hij is ondervoorzitter van de Europese Conservatieven en Hervormers waar ook de N-VA deel van uitmaakt, maar vooral de Poolse oerconservatieve-rechtse Prawo i Sprawiedliwość (PiS) de dienst uitmaakt. Uit het betoog van Chris Aalberts blijkt dat FvD in de praktijk niets in de pap te brokken heeft in het Europees Parlement.

Chris Aalberts, De partij dat ben ik. De politieke beweging van Thierry Baudet, Uitgeverij Jurgen Maats, 287 blzn., 22,99 euro.

Twee pas verschenen boeken die nu pal in de politieke actualiteit in Nederland zitten (foto’s © RV).