Tegenwoordig zijn bij extreemrechts alle redenen goed om x-aantal jaren bestaan te vieren. Zo vierde het Vlaams Belang op 24 september 2022 haar 45-jarig bestaan in Bobbejaanland, alhoewel de naam ‘Vlaams Blok’ (intussen ‘Vlaams Belang’) pas opduikt als de naam van een verkiezingskartel bij de verkiezingen op 17 december 1978 (44 jaar geleden) en als partijnaam pas opduikt op 28 mei 1979 (43 jaar geleden) als één van de kartelpartners, de VNP van Karel Dillen, haar naam verandert in ‘Vlaams Blok’. Het moet zijn dat de weergoden ook vonden dat het nogal vroeg was om 45 jaar Vlaams Belang te vieren, want op de Vlaams Belang-dag in Bobbejaanland viel er bakken regen uit de lucht. Bij het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ) zijn ze historisch correcter, maar ook van het slag ‘alle redenen om te feesten zijn goed’. Aanstaande zaterdag 15 oktober 2022 vieren ze dat ze 61 jaar zijn na de oprichting in 1961 (foto’s hierboven © VRT/Kinderen van de collaboratie en RV). Met de subsidies van de Vlaamse regering, naast de gemeentelijke subsidies, en de sponsoring kan veel.
Het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ) werd in 1961 opgericht door Jaak Van Haerenborgh die in 1936-1937 één van de oprichters is van de Hobokense afdeling van het Algemeen Vlaams Nationaal Jeugdverbond (AVNJ). Dat AVNJ was einde 1934 toegetreden tot het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), een met nazi-Duitsland sympathiserende en later volop collaborerende Nieuwe Orde-partij. De oprichting van het VNJ wordt in december 1960 door Jaak Van Haerenborgh aangekondigd op een Sinterklaasfeest van de Vlaamse Militanten Orde (VMO). Met toenmalig VMO-leider Wim Maes is afgesproken dat minderjarige jongens die zich bij de VMO meldden, worden doorverwezen naar het VNJ.
De belangrijkste medewerkers in de beginperiode van het VNJ zijn: Renaat Bauweraerts, leider van de Hitlerjeugd Vlaanderen in Antwerpen en voormalig medewerker van De SS-Man, het blad van de Algemene SS-Vlaanderen; Piet Vereecken, eveneens een oudgediende van de Hitlerjeugd Vlaanderen in Antwerpen; Siegfried Verbeke, een VMO’er die later berucht zou worden als de meest bekende antisemiet en holocaustontkenner van Vlaanderen, en daarvoor ook herhaaldelijk werd veroordeeld; en Paula Kennis-Dillen, oud-lid van het AVNJ, dochter van de Borgerhoutse Volksunie-schepen Juul Dillen en moeder van huidig Antwerpse schepen en mandatenkampioen Koen Kennis (N-VA). Eén van de VNJ-leiders van het eerste uur is VMO’er Ivo Collier die bekend zou worden als de man die het langst erin slaagt café De Leeuw van Vlaanderen in Antwerpen open te houden.
Na de eerste VNJ-groepen in de provincies Antwerpen en Oost-Vlaanderen begin jaren zestig, en VNJ-groepen in West-Vlaanderen vanaf de tweede helft van de jaren zestig, volgt een periode met interne perikelen. Einde jaren zeventig worden ook in de provincies Brabant en Limburg VNJ-afdelingen opgericht. Het aantal leden en afdelingen bereikt in de jaren tachtig een hoogtepunt. Naar eigen zeggen omdat in de jaren zestig de nadruk lag op de “volkscultuur” en in de jaren tachtig meer de “klassieke jeugdbewegingstechnieken” ingebracht werden. In de jaren negentig begint weer een moeilijke periode, niet in het minst als de VNJ-muziekkapel op de IJzerbedevaart in 1996 op militaristische manier oprukt en oudere IJzerbedevaartgangers opzij duwt. Tussen 2000 en 2005 wordt het VNJ zowat gehalveerd: van 1.953 leden verspreid over 78 afdelingen in 2000 naar 1.008 leden verspreid over 36 afdelingen in 2005.
Jaak Van Haegenborgh is VNJ-verbondsleider tot 1985 als hij op 66-jarige leeftijd de leiding doorgeeft aan de dan 40-jarige Ledy Broeckx. “Onder haar leiding begon het VNJ erg te verrechtsen”, schrijft Wim Claeys in zijn boek Mijn papa was bij de SS. In dat boek getuigt Wim Claeys over de heimwee naar het nazitijdperk die hij als VNJ’er in Gent meemaakte. Een bekentenis die hij ook deed in de vijfde aflevering van de televisiereeks Kinderen van de collaboratie. Ledy Broeckx, voormalig Vlaams Belang-gemeenteraadslid in Antwerpen, vergoelijkt in dezelfde televisiereeks de collaboratie. Na Ledy Broeckx worden achtereenvolgens Mark Van der Borght en Hugo Pieters VNJ-verbondsleiders. Pas in 2006 wordt de leiding doorgegeven aan een jong iemand, de dan 23-jarige Elke Serpieters die het volhoudt tot einde 2013.
Sindsdien is er een ‘collectief leiderschap’, met een stevige vinger in de pap van Femke Pieters (dochter van Hugo Pieters, Vlaams Belang-gemeenteraadslid en echtgenote van Voorpost-voorzitter Bart Vanpachtenbeke) die voorzitster is van de VNJ-Verbondsraad. Het helpt allemaal niet om de achteruitgang in aantal leden te stoppen. Volgens het laatste online te vinden ledenaantal had het VNJ in 2016-2017 slechts 807 leden (de Chiro in dezelfde periode 107.682, de scouts 81.629…). Volgens Statistiek Vlaanderen was er tussen 2019 en 2020 in de meeste jeugdverenigingen een lichte stijging van het aantal leden, maar bij het VNJ nog een lichte daling. Als we die ledenaantallen vergelijken met de subsidies die Vlaanderen verstrekt volgens het subsidieregister dan komen wij uit op Chirojeugd Vlaanderen en Scouts en Gidsen Vlaanderen die door Vlaanderen gesubsidieerd worden à rato van circa 17 euro per lid, FOS Open Scouting en Katholieke Landelijke Jeugd (KLJ) aan circa 25 euro per lid, Katholieke Studentenactie (KSA) aan circa 40 euro per lid en Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ), met een Vlaamse subsidiëring van 100.576 euro, aan circa 124 (honderdvierentwintig) euro per lid. Grote organisaties hebben schaalvoordelen en moeten daarom niet noodzakelijk evenveel per lid gesubsidieerd worden, maar circa zevenmaal zoveel als de grootste jeugdbewegingen, en vijfmaal zoveel als de tweede kleinste (FOS Open Scouting), dat is toch bij de haren getrokken.
Het Vlaams Belang is de eerste om ‘subsidieslurpers’ aan te klagen, maar klagen over de buitenmaatse subsidies voor het VNJ – waaruit nogal wat Vlaams Belang’ers komen, en kinderen van Vlaams Belang’ers naartoe gaan – dat doen ze niet bij het Vlaams Belang.
Andere vrienden van het VNJ kunnen we afleiden uit de hoofdsponsors van het VNJ-feest volgende zaterdag: het Algemeen Nederlands Zangverbond (ANZ, inrichters van het Vlaams Nationaal Zangfeest), het Bormshuis, goudhandelaar Herwig Serpieters uit Roeselare, de IJzerwake, PAL NWS (de digitale broer van ’t Pallieterke), Uitgeverij Egmont (de uitgeverij van het Vlaams Belang), het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds (VNZ) en Voorpost. Bij de gewone sponsors onthouden we onder andere het Vlaamsche Leeuw-bier en de Vlaamse Volksbeweging (VVB).
Antifascista Siempre 