In 2006 legde de toenmalige regering-Verhofstadt II, op aanraden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), een strategische reserve van mondmaskers aan om ons land voor te bereiden op een mogelijke grieppandemie. De meeste maskers hebben maar een levensduur van vijf jaar en moeten daarom regelmatig vervangen worden. In 2009, bij het uitbreken van de Mexicaanse griep, gebeurde dat alvast. Het advies van experten, zoals viroloog Marc Van Ranst, om de strategische voorraad mondmaskers te behouden werd in de wind geslagen door de daaropvolgende regeringen. In 2018 besliste Maggie De Block (Open VLD), minister van Volksgezondheid in de regering-Michel, om de laatste zes miljoen mondmaskers die hun vervaldatum hadden bereikt te vernietigen en niet te vervangen. Meerdere oppositiepartijen hebben dit intussen aangeklaagd. Het Vlaams Belang maakt er echter het verhaal van dat die mondmaskers plaats moesten ruimen voor de opvang van asielzoekers. Fake news (foto mondmasker © cc. Wikipedia/Artur Bergman).

Bij de Open VLD worden vragen over het vernietigen en niet-vervangen van die strategische voorraad aan mondmaskers afgewimpeld als nu niet aan de orde, een zaak om later te bespreken. Pas vorige vrijdag 3 april 2020 publiceerde een krant een getuigenverslag over die strategische voorraad mondmaskers die vanaf 2009 opgeslagen werd in een legerkazerne in Belgrade, deelgemeente van Namen. In Het Nieuwsblad getuigde de gepensioneerde legeradjudant Marc Caekebeke: “De stock telde op zijn hoogtepunt maar liefst 63 miljoen maskers om een nieuwe epidemie het hoofd te bieden. (…) Laurette Onkelinx (PS) is de laatste minister die nog een bestelling mondmaskers geplaatst heeft voor 10 miljoen euro.” Waarom is de hele stock vernietigd? Marc Caekebeke: “Het klopt dat die over datum was. (…) De laatste stuks die in 2018 vernietigd zijn, waren goed tot 2015. Maar de belangrijkste reden was volgens mij plaatsgebrek. In 2015 besliste de overheid dat het Rode Kruis een deel van de gebouwen zou benutten om vluchtelingen op te vangen en materiaal te stockeren. Het viel me op dat we toen net moesten plaatsmaken.”

Voor het Vlaams Belang was niet meer nodig om op sociale media te afficheren dat de mondmaskers vernietigd werden om plaats te maken voor de opvang van asielzoekers. Verschillende individuele Vlaams Belang-mandatarissen (Dries Van Langenhove, Filip Brusselmans, Bart Claes, Stefaan Sintobin…) en het Vlaams Belang zelve maakten digitale affiches om te citeren uit Het Nieuwsblad. Het klopt dat in de legerkazerne van Belgrade tijdelijk opvang voor asielzoekers werd geboden, maar een bezoek aan het opvangcentrum van koning Filip, toenmalig eerste-minister Charles Michel en toenmalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken dateert van 24 september 2015. Drie jaar vóór de vernietiging van de mondmaskers in 2018. En ook in 2018 moest geen plaats gemaakt worden voor de opvang van asielzoekers want de federale regering besliste op 24 maart 2018 tot de sluiting van onder andere het tijdelijk opvangcentrum in de legerkazerne van Belgrade.

Om dat soort zaken, eenvoudig terug te vinden via het internet, bekommert het Vlaams Belang zich natuurlijk niet als de partij nog maar eens asielzoekers naar voren kan schuiven als zondebok.

Links: Digitale affiche die onder andere door Filip Brusselmans en Dries Van Langenhove verspreid werd. Rechts: Zelfde thema, nu met een affiche gemaakt in het Vlaams Belang-partijhoofdkwartier. Een affiche die ‘snel, snel’ werd gemaakt want men spreekt van de “vernieuwing” van de mondmaskers, terwijl men de “vernietiging” bedoelde. Maar voor de rest klopt het verhaal ook niet (foto’s © Facebook).

Jammer ook dat Het Nieuwsblad niet aan fact-checking deed, toch niet onmiddellijk. Waardoor het Vlaams Belang nog eens van leer kon trekken. Opvallend was dat de zusterkranten van Het Nieuwsblad, zoals De Standaard en Gazet van Antwerpen, het verhaal vorige vrijdag niet mee gepubliceerd hebben. En zaterdag lieten ook de concurrenten van Het Laatste Nieuws en De Morgen het verhaal liggen voor wat het waard is. Maandag 6 april 2020 bleek Het Nieuwsblad de zaak intussen verder uitgezocht te hebben en publiceerde de krant het vervolg.

“Op vrijdag 4 mei 2018 (anderhalve maand nadat beslist werd de opvang van asielzoekers in Belgrade te sluiten, AS) zocht de FOD Volksgezondheid zelf contact met Defensie. Ze hadden opgemerkt dat de huurovereenkomst van de hangars waar de maskers lagen, eigenlijk al in december 2017 verstreken was. Het leger antwoordde met nog meer verontrustend nieuws: eind 2018 zou de hele kazerne onherroepelijk dicht gaan. Ze was verkocht aan de stad Namen. (…) De twee partijen kwamen overeen dat de maskers nog even mochten blijven liggen, zodat Volksgezondheid een oplossing kon zoeken.” Midden november 2018 reden tien dagen lang vrachtwagens van een privéfirma af en aan om alle maskers naar een verbrandingsoven te brengen. Het deel chirurgische maskers  dat geen vervaldatum heeft, werd er niet tussenuit gehaald.

Waarom werd de strategische voorraad hierna niet opnieuw aangelegd? Het kabinet-De Block antwoordt aan Het Nieuwsblad: “We wilden niet opnieuw ‘snel snel’ wat maskers aankopen, die na een paar jaar opnieuw vernietigd zouden moeten worden. We wilden een grondige oplossing: een roterende stock. De FOD Volksgezondheid maakt nu die denkoefening, maar we zijn op snelheid gepakt door de huidige crisis.” Als men tussen 2018 en 2020 de zaak laat aanmodderen, het land zonder roterende of wat dan ook voor stock aan mondmaskers laat zitten, is er maar één reden: de besparingen onder minister voor Volksgezondheid Maggie De Block en minister van Begroting Sophie Wilmès, de huidige eerste-minister. Dát moet aangeklaagd worden, samen met de afbouw van de strategische voorraad mondmaskers na de regering-Verhofstadt II.

De vernietiging van de strategische voorraad aan mondmaskers heeft dus niéts te maken met de opvang van asielzoekers. Spijts wat het Vlaams Belang ervan maakt. Fake news dat intussen onder andere ook in Zwitserland verspreid wordt.

Screenshot Zwitserse alt right website Les Observateurs.