Als je een politieke podcast lanceert, kan je maar beter beginnen met iemand die als een olifant door een winkel met porselein stapt, moeten ze bij Het Nieuwsblad gedacht hebben. Als eerste in een reeks van acht politici nodigden ze Jean-Marie Dedecker uit. Jean-Marie Dedecker is als onafhankelijke lijsttrekker voor de N-VA in West-Vlaanderen, en staat erom bekend dat hij het cordon sanitaire rond het Vlaams Belang op de schop wil. Dedecker is het eens om eerst met de PS te onderhandelen voor een ‘confederale’ omslag. Jean-Marie Dedecker: “Maar als ze daar de N-VA weer aan de kant zetten, dan zijn we gejost. Dan moeten we natuurlijk met Vlaams Belang besturen op Vlaams niveau.” Euh… “natuurlijk”? Dedecker maakt wel voorbehoud voor figuren als Filip Dewinter en Sam Van Rooy als minister, maar verder moet alles kunnen wat in een regeerakkoord staat. Dat Bart De Wever, Geert Bourgeois en Zuhal Demir daar misschien tot zeker anders over denken, is niet een probleem voor Dedecker. Jean-Marie Dedecker: “Ik denk dat Theo (Franken, A.S.) de sprong wel zal durven wagen.” (foto hierboven © AFF)

Een ander strategisch spelletje is altijd weer spreken over “de extremen”, waarmee Vlaams Belang en PVDA op gelijke voet worden geplaatst. CD&V-voorzitter Sammy Mahdi: “Je kunt geen christendemocraat zijn en geloven dat elke mens telt en tegelijkertijd zoete broodjes bakken met een partij (het Vlaams Belang, A.S.) die de maatschappij alleen maar wil verdelen. En het gaat verder dan dat. Die partij is nog altijd trots op hun founding father Karel Dillen, de man die ‘fascist’ een eretitel vond (Karel Dillen op het Vlaams Blok-partijcongres op 25 maart 1984: ,”Racist? Fascist? Voor mij zijn het eretitels.”, A.S.). In heel zijn ideologie is die partij gevaarlijk en het is mijn taak, en die van al onze kopstukken, om aan alle mensen duidelijk te maken dat we die doos van Pandora niet mogen openen. We weten niet waar dat eindigt.”

Karel Dillen op het Vlaams Blok-congres op 25 maart 1984: “Racist? Fascist? Voor mij zijn het eretitels”, en Tom Van Grieken zoals elk jaar op 27 april aan het graf van Karel Dillen, met v.l.n.r. naast Tom Van Grieken: Félice Palmen (echtgenote Tom Van Grieken), Veerle Dillen en Marijke Dillen (dochters Karel Dillen) (foto’s © Archief AFF en Facebook).

Lokale CD&V’ers die toch in zee gaan met Vlaams Belang mogen hun lidkaart inleveren. Sammy Mahdi: “Hetzelfde geldt trouwens voor de PVDA. Ik vind het nog altijd fascinerend om te zien hoe geruisloos het in de media gepasseerd is dat Vooruit en Groen lokaal met de PVDA besturen. Ook hun communisme is een sluipend gif. De PVDA blijft weigeren om de genocide van de Chinezen op de Oeigoeren te erkennen en wringt zich nog altijd in bochten om zich uit te spreken over hoe de Russen met Oekraïne omgaan.” De PVDA spreekt zich anders al meer dan twintig jaar uit tégen Poetin, en als een standpunt over de Oeigoeren een hinder is voor een meer sociaal beleid op lokaal vlak, is de argumentatie beperkt.

Bart De Wever maakt het nog bonter. Het stoort hem al langer dat Vooruit en Groen een coalitie vormen met het PVDA in Borgerhout. Het enige van de negen Antwerpse districten waar de N-VA niet mee in de bestuursmeerderheid zit. En in Zelzate is er een bestuursmeerderheid van Vooruit en PVDA op gemeentelijk vlak. Vooruit en Groen willen niet samenwerken met partijen die in een coalitie zouden gaan met het Vlaams Belang. “Links mag eender wat, maar de rechterzijde mag niets”, foetert Bart De Wever bij De tafel van Gert. “Daar heb ik genoeg van. Ofwel zijn we allemaal proper, ofwel is niemand dat. Als ze zeggen dat het niet kan met Vlaams Belang, dan kan het ook niet met PVDA. Daar ga ik na de verkiezingen (…) zeer principieel in zijn.”

Het stoort Bart De Wever (rechts op de foto) dat Borgerhout het enige Antwerpse district is waar de N-VA niet mee in de bestuursmeerderheid zit, al twaalf jaar lang (foto: Bart De Wever op campagne in Borgerhout in 2012 © AFF).

Er zijn evenwel fundamentele verschillen tussen Vlaams Belang en PVDA. Vlaams Belang is de voortzetting van het Vlaams Blok, partij die in 2004 veroordeeld is voor racisme. De partij kreeg een andere naam, maar het politiek personeel bleef hetzelfde en op vele punten is het nog steeds hetzelfde programma. Punt 1 uit het beruchte zeventigpuntenplan uit 1992 (“Opdoeken van het Koninklijk Commissariaat voor het Migrantenbeleid”, in de versie van 1996: “Opdoeken van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding”) staat nog altijd in het verkiezingsprogramma anno 2024 (nu als: “De ontbinding en stopzetting van de miljoenensubsidiëring aan Unia”). In dezelfde geest verzet het Vlaams Belang zich tegen alles wat racisme kan detecteren (“Geen anonieme praktijktesten (op de arbeidsmarkt, A.S.)”, “Geen invoering van praktijktesten voor het afsluiten van huurcontracten”), terwijl je over de PVDA véél kan zeggen, maar niet dat ze racistisch is.

Als de PVDA al eens een rechtszaak aan haar been kreeg, was het omdat Siegfried Bracke een PVDA-petitie tegen de graaipensioenen wilde stoppen. Een rechtszaak die Bracke overigens verloor. Het Vlaams Belang heeft alleen maar oog voor de ‘eigen mensen’, en het is maar de vraag wie daar op de duur nog zal bij horen gezien het Vlaams Belang belooft “linkse leerkrachten de rekening te presenteren in 2024”. Terwijl de PVDA staat voor solidariteit tussen Vlamingen, Walen en Brusselaars, Belgen en niet-Belgen. In haar verkiezingsprogramma 2024 pleit het Vlaams Belang voor een aparte sociale zekerheid voor vreemdelingen, zoals in het zeventigpuntenplan uit 1992, en voor vreemdelingen pas na een aantal jaren recht geven op sociale zekerheid. Zaken die botsen met de Belgische grondwet en het Europees recht. Bij de PVDA vind je ongewone maar niet ongrondwettelijke voorstellen.

Er zijn fundamentele verschillen tussen “de twee extremen”, Vlaams Belang en PVDA (foto: PVDA’er Peter Mertens bij een antiracistische manifestatie in 2023 © AFF).

Wie een beetje mee surft met het verhaal over “de extremen” is Vooruit. De hele voorpagina van een acht bladzijden tellende brochure wordt in beslag genomen door het citaat “Waar extremen aan de macht zijn, gaan de welvaart en de vrijheid van mensen erop achteruit”. Op een zelfklever die verspreid werd naar aanleiding van 8 mei luidt het: “Extremisme beknot mijn vrijheid en welvaart”. Binnenin de folder gaat het enkel en duidelijk over extreemrechts. Waarom extreemrechtse partijen in heel Europa de wind in de zeilen hebben? Oskar Seuntjens: “Om te beginnen door de opkomst van sociale media. Die nieuwe platformen lenen zich perfect voor de simplistische boodschappen van extreemrechts en veel minder voor genuanceerde standpunten. Daarnaast hebben veel mensen het gevoel dat we er niet langer collectief op vooruitgaan. Heel wat gezinnen komen met moeite rond, studeren wordt minder evident, een eigen woning is intussen onbetaalbaar geworden.”

Welke dreiging hangt boven ons hoofd? Hiba Faraji: “Stel dat Vlaams Belang in ons land aan de macht komt en sociale woningen of bepaalde diensten ontoegankelijk maakt voor mensen met een migratieachtergrond. Dat is niet vergezocht. En dan begin je als samenleving een zeer gevaarlijk pad te bewandelen.” En Kathleen Van Brempt, spijts haar tonnen ervaring geen lijsttrekker meer voor Europa: “Minimumlonen en betere werkomstandigheden worden vaak geregeld in Europa. Keer op keer proberen extreemrechtse partijen daar vooruitgang te blokkeren. Extreemrechts stemt liever voor het beschermen van privéjets en tegen hogere minimumlonen in Europa. Het verkiezingsprogramma van het Vlaams Belang is pure misleiding.”

Oskar Seuntjens: “Extreemrechtse partijen hebben de wind in de zeilen in heel Europa, om te beginnen door de opkomst van sociale media die zich perfect lenen voor de simplistische boodschappen van extreemrechts en veel minder voor genuanceerde standpunten. Daarnaast hebben veel mensen het gevoel dat we er niet langer collectief op vooruitgaan.” (foto © AFF).

De N-VA heeft als laatste partij haar verkiezingsprogramma bekendgemaakt. Het lijkt bewust als laatste, om zich te kunnen afzetten tegenover de PS. Elk hoofdstuk wordt immers ingeleid met (1) wat de Vivaldi-regering doet, althans volgens de N-VA, (2) wat in het programma staat van de verderfelijke PS, nochtans de partij waar de N-VA naar uitkijkt om een federale regering mee te vormen, en (3) wat de N-VA belooft. De volgende regering moet zich engageren om fors te besparen. Meer dan de helft van die sanering moet volgens de N-VA in de sociale zekerheid gebeuren. Met een drastische rem op de uitgaven in de gezondheidszorg, en het beperken van de uitkeringen voor leefloners en werklozen. Beide groepen zouden een vijftal indexsprongen moeten missen. Terwijl de rijke één procent ongestoord verder mag borrelen, de N-VA wijst elke nieuwe belasting op vermogens af.

De armen moeten het uitzweten”, schreef Paul Goossens en zei Bart De Wever bijna letterlijk. “Met de N-VA zal de armoede weer stijgen“, zegt armoede-expert Wim Van Lancker. Melissa Depraetere (Vooruit), Hilde Crevits (CD&V), Vincent Van Quickenborne (Open VLD) en Jeremie Vaneeckhout (Groen) zegden in De Zevende Dag dat ze niet zullen meewerken aan de asociale plannen van de N-VA. Het is te hopen dat Vooruit, CD&V, Open VLD en Groen woord houden, want de N-VA is op haar manier heel extremistisch bezig.

“De N-VA (foto: Sander Loones, kleinzoon van VNV-oorlogsburgemeester Honoré Loones en getipt als volgende partijvoorzitter) is op haar manier heel extremistisch bezig (foto @ Facebook).

Naschrift, 15 mei 2024. Aansluitend op onze “de N-VA is op haar manier heel extremistisch bezig” analyseert Miranda Ulens het N-VA-programma als “niet gewoon, maar wel extreem”.