In de dagen dat de commotie rond Frontnacht naar een hoogtepunt ging, liep Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken er ambetant bij. Een festival inrichten met groepen uit het neonazistisch circuit is sowieso geen goed idee, maar dat dan nog laten inrichten door de IJzerwake waarvan de Algemene Vergadering voor meer dan twee derde bevolkt is met mensen met banden met het Vlaams Belang, is iets dat negatief afstraalt op het Vlaams Belang. En toen moest de tweet van Dries Van Langenhove nog komen die “zuiver als experiment” wel eens wilde kijken “wat zou gebeuren met een stad als we er een tijdje enkel nog etnische Vlamingen toelaten en de ‘multiculturele verrijking’ dus terugdraaien”.
In het ‘experiment’ van Van Langenhove is er dus geen plaats voor de Perzische vriendin van Sam Van Rooy. Sam Van Rooy zelf mag er wel bij. Waarom bekruipt ons nu het idee dat het omgekeerd gezelliger zou zijn? Het duurde anderhalve dag vooraleer Tom Van Grieken reageerde op de tweet van Van Langenhove. Het was voorzichtig: “Mensen. Experimenteren. Huidskleur. Hoe hypothetisch ook, dit is géén partijstandpunt.” Iedereen herinnert zich nochtans Filip Dewinter die vanop een Vlaams Blok-podium uitriep: “En ja, het Vlaams Blok is voor een blank Europa!” Maar ook Tom Van Grieken die nog maar vorig jaar, op 29 mei 2021, in De Tijd zei: “Ik ben ervan overtuigd dat het christelijke, het Vlaamse en als u wilt zelfs het blanke een dominante factor moeten zijn in onze samenleving.” Dus ja, wie wil dat het blanke een dominante factor is in onze samenleving, is welkom in Vlaams Belangistan. Vandaar ook dat Dries Van Langenhove in 2019 lijsttrekker mocht zijn voor het Vlaams Belang in Vlaams-Brabant.
Maar het ligt natuurlijk gevoelig. Het choqueert. En het leidt af van wat het Vlaams Belang als ‘aantrekkelijks’ voorhoudt. Vandaar het tweede deel van de tweet van Van Grieken: “Huidskleur is geen issue, massamigratie en islamisering zijn dat meer dan ooit. (…) Al de rest geeft onnodig munitie aan onze tegenstanders.” Vlaams Belang-fractieleider in het Vlaams parlement Chris Janssens voelde zich geroepen om in Het Belang van Limburg wat straffer uit te halen naar Dries Van Langenhove: “Dergelijke nonsens haalt de ernst van ons partijprogramma onderuit.” Dat van die “dergelijke nonsens” begrijpen we, maar “de ernst van ons partijprogramma”? Ernstig kan je het partijprogramma van het Vlaams Belang niet noemen; dat men het ernstig wil doordrukken: dat wél.

“Als Van Grieken het voluit meent dat hij een fatsoenlijke bestuurspartij wil zijn, dan zet hij Van Langenhove gewoon uit de VB-fractie. Dat is eigenlijk het enige gepaste antwoord”, zei de Gentse politicoloog Carl Devos voorbije zaterdag 20 augustus 2022 in De Morgen. Eerder werden ook al Filip Dewinter (foto helemaal bovenaan, tweede van links © AFF) en Sam Van Rooy genoemd als buiten te schoppen mensen om een partij te worden waar bestuurscoalities mee gevormd kunnen worden. Van Rooy is nochtans iemand die van de huidskleur geen punt maakt. Maar denkt iemand echt dat het Vlaams Belang bijvoorbeeld de islam als ‘erkende godsdienst’ wil behouden als Sam Van Rooy er niet meer de dienst uitmaakt? Of dat het Vlaams Belang dan minder vreemdelingen buiten wil?
In het achtergrondartikel in De Morgen van voorbije zaterdag lacht Tom Van Grieken het idee weg om bepaalde mensen uit het Vlaams Belang te verwijderen als voorwaarde om als fatsoenlijk over te komen, en terecht. Tom Van Grieken: “De Wever heeft in 2019 een maand met ons onderhandeld. Toen was Van Langenhove al onze lijsttrekker, en dat is dezelfde Van Langenhove als vandaag.” Zo is dat. Bij Doorbraak zei de Leuvense professor Bart Maddens – die zich nochtans inspant om het Vlaams Belang als een partij als een andere te behandelen, herinner u de lezing die Van Grieken bij Maddens aan de KU Leuven mocht geven – dat de kans dat het Vlaams Belang aan de macht deelneemt sowieso klein is. Welke argumenten Maddens daarvoor heeft, is verstopt achter de betaalmuur van Doorbraak. Maar doet het ertoe?
Vlaams Belang en PVDA zijn radicale oppositiepartijen, elk aan een andere kant van het politieke spectrum, maar welke van die twee partijen zou zich finaal het meest achter de beslissingen van de regering-Jambon kunnen scharen? Ook zonder het Vlaams Belang in de regering voert de regering-Jambon daarenboven drie programmapunten uit die niet in de verkiezingsprogramma’s van N-VA, CD&V en Open VLD staan, maar wél in het Vlaams Belang-programma: (1) het uit Unia stappen, (2) het niet langer subsidiëren van organisaties op basis van etnisch-culturele herkomst, en (3) het betalend maken van de inburgeringstrajecten. De punten (1) en (3) zijn al gerealiseerd, zij het dat de Vlaamse subsidiëring van Unia à circa 800.000 euro per jaar vervangen is door de oprichting van een Vlaams Mensenrechteninstituut dat jaarlijks circa 5.200.000 euro zou kosten. Qua kosten – baten is dat dus negatief, het extra geld had men beter kunnen stoppen in het slagkrachtiger maken van Unia. Maar dat was uitdrukkelijk niet de bedoeling. Punt (2) is na een manoeuvre van de oppositie in het Vlaams parlement (uitgezonderd Vlaams Belang) nog niet uitgevoerd, en om technische redenen verschoven naar later in de legislatuur. Intussen is wel al het Minderhedenforum afgebouwd.

Het Vlaams Belang is niet meer aanvaardbaar zonder Dries Van Langenhove, Filip Dewinter en Sam Van Rooy bij het Vlaams Belang, nog afgezien van dat het Vlaams Belang zich nooit zal ontdoen van die goudhaantjes (toch Van Langenhove en Dewinter, Van Rooy scoort in de opiniepeilingen minder goed). De Vlaamse regeringspartijen, en in één adem door ook ‘sneakersocialist’ Conner Rousseau, zouden zich beter beraden over hun eigen uitspraken en daden. “’t is goed in ’t eigen hert (versta: “hart”, AS) te kijken”, wist Alice Nahon al in 1921.
