De opiniepeiling die de VRT en De Standaard het voorbije weekend publiceerden, leidde alvast tot het ontslag van een partijvoorzitter. Ook al was de peiling voor de CD&V dramatisch slecht, het ontslag van CD&V-voorzitter Joachim Coens blijft raar. Had niet beter minister-van-woonzorgcentra-die-dodenhuizen-werden en van kinderdagverblijven-die-laks-gecontroleerd-worden Wouter Beke ontslag genomen? Maar ook: hoe vaak verklaren politici niet dat een peiling maar een peiling is? Het enige wat telt, is de uitslag op de verkiezingsdag. Peilingen moeten altijd met een korrel zout genomen worden, al is het maar omdat onderzoekers wijzen op de foutenmarges maar media in hun berichtgeving daar amper of niet rekening mee houden.

Het artikel in De Standaard gisteren over de De Vlaams Belang-kiezer: uiterst pessimistisch en uiterst loyaal begon correct maar ook ongenuanceerd: “In een nek-aan-nekrace met de N-VA blijft Vlaams Belang vandaag nipt de grootste partij in De Stemming, het jaarlijkse opinie­onderzoek van De Standaard en VRT NWS.” Met 22,9 % steekt het Vlaams Belang inderdaad iets boven de N-VA uit die 22,4 % van de kiesintenties haalt. Maar de onderzoekers Stefaan Walgrave (Universiteit Antwerpen) en Jonas Lefevere (Vrije Universiteit Brussel) schrijven in hun onderzoeksrapport: “De scores van beide partijen verschillen niet significant.” Een 0,5 % verschil op iets meer dan 20 % kiesintenties is inderdaad niet veel, bovendien is er de “onzekerheidsmarge”. Walgrave en Lefevere: “Zo zou het kunnen dat de N-VA in de Vlaamse populatie toch groter is dan het Vlaams Belang want de maximum geschatte score van N-VA is 24,5 % en de minimaal geschatte score van Vlaams Belang is 20,8 %”. Terwijl ze bij het Vlaams Belang alweer aan het vieren waren, en nog maar eens een Facebook-advertentie plaatsten (zie hierboven), moeten ze bij de N-VA alle hoop nog niet opgeven.

Maar toch zit het niet goed bij de N-VA. De partij van Bart De Wever haalt vooral kiezers weg bij de CD&V en in mindere mate bij de Open VLD, beide regeringspartners in de regering-Jambon. Dat is natuurlijk niet goed voor de samenhang in de regering-Jambon. De N-VA verliest dan weer massaal kiezers aan het Vlaams Belang en in mindere mate aan Vooruit… en de PVDA. We citeren hier enkel de partijen waarbij er een significante uitwisseling van kiezers is. Het Vlaams Belang haalt in grote mate kiezers weg bij de N-VA; de kiezersuitwisseling met andere partijen is niet zo groot – maar daarbinnen is het de PVDA die nog van alle andere partijen de meeste stemmen weghaalt bij het Vlaams Belang.

Bij wie halen partijen hun nieuwe kiezers en aan welke partijen verliezen ze kiezers? (foto © De Stemming 2022).

De groeimarges zijn volgens De Stemming het kleinst bij het Vlaams Belang. Bij de 22,9 % kiezers die nu zeggen Vlaams Belang te stemmen, zijn er nog 13,7 % kiezers die Vlaams Belang stemmen nog als optie open houden. Samen geeft dat in het ‘beste’ geval 36,6 %. Bij de 22,4 % voor N-VA zou nog 21,0 % kunnen bijkomen. Samen is dat 43,4 %. Tweede beste qua huidige en potentiële kiezers is Vooruit met 15,5 % + 22,7 % = 38,2 % Het zijn theoretische mogelijkheden, maar het lijkt erop dat de groeimarge voor het Vlaams Belang kleiner is dan voor alle andere partijen. De groeimarge van het Vlaams Belang zit andermaal bij het aantrekken van N-VA-kiezers uit 2019. Laat het de N-VA vooral niet inspireren om het Vlaams Belang achterna te lopen zoals met het Marrakeshpact einde 2018, begin 2019 waardoor de N-VA bij de verkiezingen op 26 mei 2019 sterk achteruitging (voor het Vlaams Parlement van 31,8% naar 24,8 %) en het Vlaams Belang sterk vooruit ging (van 5,9 % naar 18,5 %).

Zoals wij na de Molenbeek-uitspraak van Conner Rousseau reeds schreven heeft het Vlaams Belang de trouwste kiezers van alle partijen. 92 % van de kiezers in 2019 zeggen ook in 2024 Vlaams Belang te zullen stemmen. Mocht er nog twijfel over bestaan, de kiezers van Vlaams Belang plaatsen hun partij als meest rechtse in het politieke spectrum. Het verbaast evenmin dat de Vlaams Belang-kiezer de minst tolerante voor vreemdelingen is. Naast andere voorwaarden als Nederlands spreken, de politieke instellingen en wetten van het land respecteren, onze nationaliteit hebben, onze gewoonten en cultuur overnemen, en nog andere voorwaarden, vindt 55 % van de Vlamingen dat je in ons land moet geboren zijn om je Vlaming of Belg te kunnen voelen. Terwijl je als individu toch niet verantwoordelijk bent voor de plaats van je geboorte. Van de Vlaams Belang-kiezers vindt 73 % de geboorteplaats een voorwaarde om “echt Belg of Vlaming te zijn”. Ook nog eens ouders en grootouders hebben die hier geboren zijn, is een voorwaarde voor 37 % van de Vlamingen; voor 60 % van de Vlaams Belang-kiezers.

Het word je als mens van andere afkomst bijgevolg bijzonder moeilijk gemaakt om ‘goed te doen’ in de ogen van de Vlamingen, en al zeker bij Vlaams Belang-kiezers. De onderzoekers hebben geen vraag gesteld over het belang van de huidskleur. Terwijl dat toch het eerste is waar mensen naar kijken, lang vóór naar de capaciteiten van iemand gekeken wordt. Het in Sri Lanka geboren voormalig Vlaams Belang-gemeenteraadslid in Lokeren Aisha Van Zele vertelde daarover in 2007: “Kopstukken als Filip De Man maakten er geen geheim van dat mijn huidskleur hen niet zinde. ‘Het is niet omdat een kat in de viswinkel bevalt, dat ze visjes baart’, zei hij onlangs over mij. (…) De jongste maanden is die extremistische stroming binnen het Vlaams Belang duidelijk de bovenhand aan het krijgen.” Filip De Man is voorzitter van de Vlaams Belang-partijraad en intussen ook Europarlementslid. Hij is bijgevolg een belangrijke stem binnen het Vlaams Belang.

“Het word je als mens van andere afkomst bijzonder moeilijk gemaakt om ‘goed te doen’ in de ogen van de Vlamingen, en al zeker bij Vlaams Belang-kiezers.” (foto © AFF).

Met de harde standpunten van het Vlaams Belang over migratie verbaast het niet dat de Vlaams Belang-kiezers “de meest foute inschatting hebben over de realiteit” inzake migratie. Zo geeft 62 procent van de Vlaams Belang-kiezers aan dat het aantal inwoners van allochtone afkomst sterk is gestegen de voorbije jaren, terwijl het volgens het Belgisch statistiekbureau Statbel maar om een lichte stijging gaat. Bij de N-VA-kiezers spreekt 32 % over een stérke stijging. “In vergelijking met alle andere kiezers leeft het Vlaams Belang-electoraat op dat vlak in een eigen realiteit”, is dan ook de beleefd geformuleerde conclusie.

De Vlaams Belang-kiezers staan het negatiefst van alle kiezers ten overstaan van politici (“zakkenvullers”, “poenpakkers”) en hebben het minst geloof in de democratie, onder andere omdat hun partij niet opgenomen wordt in de regering. Maar welke verstandige mens wil een partij als het Vlaams Belang in een regering opnemen als de Vlaams Belang-kiezers in een eigen realiteit leven, los van de werkelijkheid?

Alle resultaten van de peiling in opdracht van de VRT en De Standaard kan je downloaden na de linken in de VRT NWS-artikels 1 en 2.

“De Vlaams Belang-kiezers leven inzake migratie in een eigen realiteit, los van de werkelijkheid.” (foto © AFF).