Na de veroordeling van Jeff Hoeyberghs voor (a) “seksisme”, (b) “aanzetten tot discriminatie jegens een persoon”, (c) “aanzetten tot haat of geweld jegens een persoon”, (d) “aanzetten tot discriminatie of segregatie jegens een groep, een gemeenschap of leden ervan”, en (e) “aanzetten tot haat of geweld jegens een groep, een gemeenschap of leden ervan”, bij een lezing voor het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV) in Gent op 4 december 2019, volgden vele reacties. De domste eerst natuurlijk. Zoals van Bart De Wever: “Uitspraken Hoeyberghs waren dom en schandalig. Maar laakbaar is iets anders dan strafbaar. Vrijheid kan niet beschermd worden door ze in te perken.” De Wever tweette dit op een ogenblik dat het hoogst onwaarschijnlijk is dat hij het goed gemotiveerd vonnis gelezen had, inclusief de vijf verschillende redenen waarom Hoeyberghs veroordeeld is. Vandaar dat we ze hierboven letterlijk hebben opgesomd. Europarlementslid Assita Kanko was het voor één keer niet eens met haar partijvoorzitter. Zij tweette blij te zijn met de veroordeling van Jeff Hoeyberghs. Assita Kanko volgt Bart De Wever tot in het absurde over migratie en andere thema’s, maar over seksisme en discriminatie van vrouwen, en aanzetten tot haat en geweld op vrouwen, verschillen ze van mening. Dat lijkt ons ideaal voor een debat De Wever – Kanko, maar helaas kregen we voorbije zondag in De Zevende Dag Barbara Pas (Vlaams Belang) als vrouwelijke stem (foto hierboven: Opening van de KVHV-meeting met Jeff Hoeyberghs © VRT/De Zevende Dag).
Wij hebben wél gewacht tot we het achttien bladzijden tellend vonnis van de rechtbank van eerste aanleg, geveld in Gent op 4 januari 2022, konden lezen. Met dank aan ROSA die als geen ander het protest tegen de lezing van Jeff Hoeyberghs bij het KVHV heeft aangezwengeld. Het is een goed onderbouwd vonnis waarbij de rechtbank uitkomt op een gevangenisstraf van tien maanden, waarvan de helft met uitstel gedurende drie jaar; het verbod om gedurende vijf jaar een openbaar ambt uit te oefenen; een geldboete van 8.000 euro en een vergoeding aan de burgerlijke partijen in deze zaak: 1.489 euro voor het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen (1 euro per persoon die een klacht had ingediend bij het Instituut) en 1.000 euro voor de Universiteit Gent. Jeff Hoeyberghs vernam het allemaal vanuit Andorra waar hij om belastingtechnische redenen woont.
Over de strafmaat kan gediscussieerd worden. Hoe nuttig is een effectieve gevangenisstraf? Inhoudelijk zijn we het volledig eens met wat emeritus hoogleraar Dirk Voorhoof schreef in De Standaard: “Het gaat over uitingen die strafbaar zijn volgens de seksismewet van 2014 en de wet ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen, de genderwet van 2007. Het gaat niet om een humoristische uitschuiver, maar om het herhaaldelijk, met opzet en op ondubbelzinnige wijze wegzetten van vrouwen als hysterische, luie, zwakke, domme en zelfs vuile wezens. Voorhouden dat vrouwen fundamenteel minderwaardig zijn aan mannen spoort volgens het vonnis aan tot discriminatie van vrouwen en tot haat jegens hen. Een aantal uitingen van Hoeyberghs, zoals zijn beklag dat vrouwen hun benen niet meer willen opendoen, zetten ook aan tot seksuele intimidatie en tot geweld. De rechtbank wijst erop dat de uitlatingen niet alleenstaand, toevallig of onbedoeld zijn, maar dat ze langdurig, welgemikt, herhaald, bijzonder goor en vulgair, vrouwonvriendelijk en haatdragend zijn.”
Na, zonder hen bij naam te noemen, te verwijzen naar de reacties op Twitter van Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken en N-VA-voorzitter Bart De Wever schrijft Dirk Voorhoof: “Wie de democratie en de rechtsstaat respecteert, kan er niet omheen dat de vrijheid van meningsuiting helemaal geen absoluut recht is en juist op enkele domeinen wordt ingeperkt om de vrijheid én de rechten van anderen te beschermen. Wie het debat wil heropenen over de seksismewet en de genderwet verwaarloost niet alleen dat deze, overigens vrij recente, wetgeving door het parlement met een ruime meerderheid is goedgekeurd en dat deze wetgeving een uitvoering is van Europese wetgeving of aanbevelingen en resoluties van de EU en de Raad van Europa. De wetgeving is door het Grondwettelijk Hof in overeenstemming geacht met het recht op vrijheid van meningsuiting, zoals gewaarborgd door de Grondwet en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens.”
Voorhoof vervolgt over het vonnis: “Het is streng, maar het verduidelijkt waarom de uitspraken van Hoeyberghs moeilijk anders kunnen begrepen worden dan strijdig met de seksismewet en de genderwet. Het vonnis legt uit hoe Hoeyberghs onmiskenbaar heeft aangezet tot (seksuele) intimidatie en tot haat of geweld tegen bepaalde vrouwen en vrouwen in het algemeen. De rechtbank tilt zwaar aan de feiten, maar niet alleen vanwege het manifest strafbaar karakter ervan. Hoeyberghs werkt namelijk fysiek en psychisch geweld tegen vrouwen in de hand, als arts nota bene die geacht wordt mensen te helpen. Het volstrekt gebrek aan schuldinzicht is ook een factor die de rechtbank tot een strenge sanctie doet besluiten. (…)”
Het vonnis zegt overigens ook wat over het KVHV. “De beklaagde sprak zijn woorden uit in het openbaar, namelijk tijdens een vrij toegankelijke ‘lezing’ (de aanhalingstekens zijn van de rechtbank, AS) in een auditorium van de UGent. Bovendien werd de ‘lezing’ gefilmd en werden de beelden ‘live’ ter beschikking gesteld van het publiek op de Facebookpagina van het Koninklijk (sic) Vlaams Hoogstudenten Verbond.” De rechtbank gaat niet in tegen de stelling van de burgerlijke partijen: “Ook het publiek waarvoor hij sprak op 4 december 2019 was er een dat openstaat voor het seksisme van de beklaagde waardoor de verspreiding ervan en de negatieve gevolgen voor vrouwen nog groter zijn. Dat blijkt uit het voortdurende applaus waarop de beklaagde kon rekenen tijdens zijn uitspraken.”
Het KVHV-Gent is voor haar doen opvallend stil na de veroordeling van Jeff Hoeyberghs. KVHV-praeses Anton Schelfaut reageerde via een artikel in het studentenblad Schamper waarbij hij vooral uithaalt naar UGent-rector Rik Van de Walle die de vrijheid van meningsuiting zou ondergraven. Dat men bij het KVHV-Gent, zoals in het vonnis vermeld, openstaat voor seksisme, is iets waarop Anton Schelfaut niet reageert. Wél haalt hij uit naar de wetgeving tegen discriminatie.
Antifascista Siempre 