De twintigste editie van de IJzerwake gisteren, zondag 29 augustus 2021, in Steenstrate bij Ieper, kende de laagste opkomst ooit. Een geluk bij een ongeluk, in alle opzichten. Omdat een deel van de Vlaamse Beweging afkerig staat van vaccins en andere maatregelen om het coronavirus in te dijken, vroeg men geen Covid Safe Ticket aan de toegang tot de IJzerwake, en werd ook geen coronatest afgenomen. Het excuus was dat de IJzerwake volgens de regels van de horeca zou verlopen. Voor het hoofdpodium stonden inderdaad (smalle) tafels waar je met acht mensen aan kon zitten. Op schattige roze stoeltjes. Hoe gay! Bij de activiteiten nadien was wie een mondmasker droeg de uitzondering op de regel, terwijl dat mondmasker alsnog verplicht is eens je niet meer aan jouw tafel in een café of restaurant zit. Gelukkig waren er dit jaar volgens de media slechts een 2.000, volgens de organisatoren 2.450, aanwezigen op de IJzerwake (foto © VRTNWS).
De IJzerwake werd in 1995 een eerste keer ingericht, toen door het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ). VNJ-verbondsleidster Ledy Broeckx vond dat men op de IJzerbedevaart niet radicaal genoeg opkwam voor de Vlaamse eisen. Die eerste editie van de IJzerwake verzamelde volgens Gazet van Antwerpen een 4.000 deelnemers. In 1996 bestormden de radicaalste Vlaams-nationalisten, andere IJzerbedevaartgangers omver duwend, het IJzerbedevaartpodium. Het water tussen de gematigde en de radicale vleugel bij de IJzerbedevaartgangers werd daardoor nog dieper, en in 2003 volgde een tweede IJzerwake met 4.500 deelnemers. De editie van 2004 – die met de reuzegrote portretten van de collaborateurs Staf De Clercq en Irma Laplasse – werd een eerste topeditie met naargelang de bron 5.000 dan wel 5.500 deelnemers.
In 2005 is het wat minder door “de dreiging van druilerig regenweer”. In 2006 zijn er 4.500 deelnemers. Van 2008 tot 2012 zijn er telkens 5.000 of iets meer (5.100, 5.300…) aanwezigen. Vanaf 2013 gaat het bergaf: de website van de IJzerwake spreekt over 4.500 aanwezigen in 2013. In 2014 is men met eenzelfde aantal aanwezigen, en 2015 met 4.000. In 2016 zakt het aantal aanwezigen nog verder, met volgens de organisatoren 3.650 aanwezigen. “Maar laten we ons niets wijsmaken: zoveel mensen waren er zeker niet”, schreef ’t Pallieterke. In 2017 spreekt de Krant van West-Vlaanderen over “zo’n 3.550 Vlamingen”. In 2018 telde ’t Pallieterke “zo’n 3.200 Vlaams-nationalisten”. Tot dan het laagste aantal.
In 2019 zouden er volgens de inrichters van de IJzerwake terug 3.850 aanwezigen zijn. Vorig jaar was er omwille van het coronavirus slechts een online versie van de IJzerwake. Dit jaar werd het opnieuw een fysieke bijeenkomst, en om zeker niemand te weerhouden naar de IJzerwake af te zakken werd geen Covid Safe Ticket gevraagd noch een test op eventuele coronabesmetting gedaan. Volgens de kranten waren er dit jaar 2.000 aanwezigen. Ook de VRT spreekt over 2.000 aanwezigen. VTM en de West-Vlaamse regionale televisiezender Focus WTV vonden het niet de moeite om dit jaar naar de IJzerwake af te zakken. PAL NWS, het digitale broertje van ’t Pallieterke, spreekt over “meer dan 2.000 aanwezigen”. Volgens de organisatoren, geciteerd door Doorbraak, waren er 2.450 aanwezigen. Een pak minder dus dan de 3.850 in 2019 en zelfs de 3.200 in 2018.

Er werd gestart met een mis, maar ook daar zit de klad erin. Vroeger stonden er zes tot zeven priesters tegelijk op het podium voor de mis. In 2019 waren het vijf priesters; dit jaar nog maar vier. Er werd hulde gebracht aan enkele overleden Vlamingen zoals oud-voorzitter van Voorpost en oud-parlementslid voor het Vlaams Blok/Belang Francis van den Eynde. De collaborateur die dit jaar gehuldigd werd, was August Borms. Nochtans in 2019 ook al gehuldigd. IJzerwake-voorzitter Wim De Wit is tevreden dat het coronavirus “stilaan onder controle” is, maar vindt dat onze vrijheid “in hoge mate (wordt) bedreigd door twee andere virussen: het Belgische virus en het virus van de islamisering”. Beide moet men volgens De Wit “met alle mogelijke middelen” bestrijden. Gastspreker was dit jaar Hugo Maes, de nieuwe voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging (VVB) die niet wil dat over de Vlaamse eisen onderhandeld wordt met de overkant aan de taalgrens.
Uiteraard was de Vlaams Belang-top op de IJzerwake, met zowel oudstrijders als Filip Dewinter (foto hierboven) als jonkie Dries Van Langenhove (foto helemaal bovenaan). Als N-VA’er-van-dienst was er dit jaar Brecht Vermeulen, N-VA-gemeenteraadslid in Roeselare en voormalig federaal parlementslid. De niche rechts van het Vlaams Belang was er uiteraard ook: van voormalig BBET’er Tomas Boutens, met een brede stand van Project Thule, tot de leider van de Nederlandse Volks-Unie (NVU) Constant Kusters.
Bij de vlaggenparade draafde Carrera Neefs op. Zoals bij haar bloemenhulde aan een Nederlandse vrijwilliger voor de Waffen-SS in een dirndl. Ze droeg een vlag van het Deutsches Rote Kreuz (DRK). Niet de actuele vlag van het Duitse Rode Kruis, maar een DRK-vlag van bijna tachtig jaar geleden. Zoals Vlaamse jongens zich bij de Tweede Wereldoorlog voor de Waffen SS konden melden, konden Vlaamse meisjes terecht bij het Deutsches Rote Kreuz. Op 5 februari 1943 vertrokken de eerste vijfentwintig Vlaamse DRK-meisjes naar Duitsland voor verdere opleiding, inclusief ideologische vorming. In totaal vertrokken ongeveer zeshonderd Vlaamse DRK-meisjes. Zij die niet afvielen wegens gebrek aan talenkennis, scholing en inzet werden ingeschakeld bij de oorlogsvoering in het hele Duitse Rijk en aan het oostfront. Het was de DRK-vlag van toen die Carrera Neefs mee had op de IJzerwake dit jaar. Met het toelaten van zo’n vlag bij de vlaggenparade bewijst de IJzerwake weer eens de collaboratie met de nazi’s te vergoelijken.
