De teleurstelling was groot bij het Vlaams Belang: bij de verkiezingen op 9 juni 2024 net niet de grootste partij in Vlaanderen. Een scenario waar partijvoorzitter Tom Van Grieken geen rekening mee had gehouden. Toch kan het Vlaams Belang enigszins tevreden terugblikken: in 143 van de 300 Vlaamse gemeenten en steden is het Vlaams Belang de grootste partij, in 38 gemeenten haalt ze meer dan 30 % van de stemmen binnen, in 119 gemeenten tussen 25 en 30 % van de stemmen, en in nog eens 78 gemeenten tussen de 20 en 25 % van de stemmen. Maar er zijn ook steden en gemeenten waar het minder goed gaat, waardoor het Vlaams Belang in totaal uitkomt op 22,7 % van de stemmen, een stijging met 4,2 % ten overstaan van de verkiezingen op 26 mei 2019 (foto hierboven: Vlaams Belang-affiche in een landelijke gemeente, het nieuwe wingewest van het Vlaams Belang © AFF). Wij zochten de scores op in de 300 Vlaamse steden en gemeenten, en vergeleken die met vijf jaar geleden. Alle resultaten per gemeente kan je hier vinden. Intussen trokken journalisten naar het West-Vlaamse Houthulst, vanuit het niets plots de gemeente met op één na hoogste percentage Vlaams Belang-kiezers. Wij noteerden de opvallendste vaststellingen.

De sterkste Vlaams Belang-gemeenten. Achter elke stad of gemeente geven wij in welke provincie die ligt (A: Antwerpen, L: Limburg, O: Oost-Vlaanderen, V: Vlaams-Brabant, W: West-Vlaanderen) en het aantal inwoners op 1 januari 2023, afgerond naar het dichtstbijzijnde honderdtal. Vervolgens het behaalde stemmenpercentage en het verschil met 2019. 1. Ninove (O., 40.100 inwoners): 39,2 % (- 0,5 %); 2. Houthulst (W., 10.300): 37,8 % (+ 7,9 %); 3. Vleteren (W. 3.600): 34,9 % (+ 9,8 %); 4. Hulshout (A., 10.600): 34,7 % (+ 7,1 %); 4bis. Stabroek (A., 18.800): 34, 7 % (+ 6,6 %); 6. Wielsbeke (W., 10.000) 34,2 % (+ 8,2 %); 7. Oostrozebeke (W., 8.000): 34,1 % (+ 6 %); 8. Balen (A., 23.300): 33,7 % (+ 6,9 %); 9. Laakdal (A., 16.700): 33,6 % (+ 4,2 %); 10. Herselt (A., 14.800): 33,5 % (+ 7 %); 10bis. Langemark-Poelkapelle (W., 8.000): 33,5 % (+ 8,8 %).

Nog gemeenten waar het Vlaams Belang dertig en meer procent behaalt: Geraardsbergen (33,3 %), Denderleeuw (33,2 %), Haaltert (32,8 %), Ingelmunster (32,5 %), Brecht (32,1 %), Stekene (32,1 %), Beerse (31,8 %), Moorslede (31,8 %), Niel (31,8 %), Ichtegem (31,6 %), Leopoldsburg (31,3 %), Geetbets (31 %), Erpe-Mere (30,9 %), Zelzate (30,9 %), Ravels (30,8 %), Rijkevorsel (30,8 %), Scherpenheuvel-Zichem (30,7 %), Izegem (30,6 %), Kortemark (30,6 %), Maaseik (30,6 %), Bredene (30,5 %), Meulebeke (30,3 %), Ham (30,2 %), Meerhout (30,2 %), Wervik (30,2 %), Koekelare (30,1 %), Olen (30,1 %) en Heist-op-den-Berg (30 %).

Volgens de 74-jarige Jackie Vercaemer, voorzitter van de in februari opgerichte Vlaams Belang-afdeling in Houthulst, is de voornaamste verklaring voor het aantal Vlaams Belang-stemmen in Houthulst: “De vrimde. Ze kopen onze huizen op en krijgen hier alles op een schoteltje. Maar er is natuurlijk meer.” Burgemeester Jeroen Vandromme (CD&V) beaamt dat laatste. In De Krant van West-Vlaanderen, 13 juni 2024: “Wie een paar kilometer te snel rijdt in een zone 30 of op de autosnelweg, krijgt meteen een gepeperde boete in de bus. Maar veel grotere feiten blijven al te vaak onbestraft. Ook de doorgedreven regelneverij vreet aan de mensen en dan is er nog het hele stikstofverhaal… In een plattelandsgemeente als de onze weegt dat serieus door. De steeds verder afkalvende dienstverlening is eveneens een doorn in het oog. Houthulst heeft geen bankautomaten meer. (…). Ook het CM-kantoor (het kantoor van de Christelijke Mutualiteiten, A.S.) is intussen gesloten. En het nieuwe vervoersplan van De Lijn ziet er op papier goed uit. In de praktijk is het een volledig ander verhaal… (wegens bussen die niet uitrijden bij gebrek aan chauffeurs…, A.S.). Migratie is slechts een deel van de puzzel. Al moet de overheid wel meer duidelijkheid scheppen. Probeer als burger eens op te zoeken waar een migrant recht op heeft. Het wordt een lastige zoektocht.” (foto: Houthulst, deelgemeente Merkem © cc. Wikimedia/Marc Ryckaert)

De zwakste Vlaams Belang-gemeenten zijn: 1. Linkebeek (V., 4.600): 3,6 % (+ 1,9 %); 2. Wezembeek-Oppem (V., 14.600): 4,1 % (+ 1,3 %); 3. Kraainem (V.14.100): 4,2 % (+ 2,4 %); 4. Sint-Genesius-Rode (V., 18.800): 6,8 % (+ 2,7 %); 5. Drogenbos (V., 5.900): 7,1 % (+ 1,4 %); 6. Tervuren (V. 23.100): 8,9 % (+ 2,6 %); 6bis. Leuven (V., 103.000): 8,9 % (+ 1,9 %); 8. Hoeilaart (V., 11.600): 9,5 % (+ 3,7 %); 9. Wemmel (V., 17.700): 9,6 % (+ 3,7 %); 10. De Pinte (O., 11.100): 9,9 % (+ 1,6 %).

De sterkste stijgers bij het Vlaams Belang zijn: 1. Glabbeek (V., 5.400): 25,1 % (+ 11,4 %); 2. Mesen (W., 1.100): 29,8 % (+ 11,2 %); 3. Baarle-Hertog (A. 3.000): 27 % (+10,9 %); 4. Herstappe (L., 100): 18,9 % (+ 10,3 %); 5. Vleteren (W., 3.600): 34,9 % (+ 9,8 %); 6. Bekkevoort (V., 6.700): 27 % (+ 8,9 %); 7. Langemark-Poelkapelle (W., 8.000): 33,5 % (+ 8,8 %); 7bis. Geetbets (V., 6.300): 31 % (+ 8,8 %); 7ter. Kortenaken (V., 8.000): 28,9 % (+ 8,8 %); 10. Dessel (A., 9.800): 28,7 % (+ 8,4 %).

De dalers en zwakste stijgers. In drie plaatsen gaat het Vlaams Belang achteruit, telkens een gemeente met een Vlaams Belang-parlementslid als inwoner. 1. Denderleeuw, met Vlaams Belang-parlementslid Kristof Slagmulder (O., 20.900): 33,2 % (– 1,5 %); 2. Ninove, met Guy D’haeseleer (O., 40.100 inwoners): 39,2 % (– 0,5 %); 3. Gent, met Johan Deckmyn als parlementslid en de veelvuldig bij V-nieuws in beeld zijnde Jonas Naeyaert (O., 268.000): 12 % (– 0,2 %). Zwakste stijgers zijn: 4. Melle (O., 12.000): 16 % (+ 0,3 %); 5. Destelbergen (O. 19.100): 15,1 % (+ 0,6 %); 6. Sint-Niklaas, met Vlaams Belang-parlementslid Filip Brusselmans (O. 81.100): 22,7 % (+ 0,8 %); 7. Wezembeek-Oppem (V., 14.600): 4,1 % (+ 1,3 %); 7bis. Merelbeke (O., 25.200): 15 % (+ 1,3 %); 9. Drogenbos (V., 5.900): 7,1 % (+ 1,4 %); 9bis. Spiere-Helkijn (W., 2.100): 14,5 % (+ 1,4 %).

Burgemeester Jeroen Vandromme (45 j., te midden de CD&V-partijgenoten Nathalie Muylle en Hilde Crevits). Burgemeester van de gemeente met op Ninove na de hoogste Vlaams Belang-score, maar geen schrik voor een herhaling bij de gemeenteraadsverkiezingen in oktober. Van samen met het Vlaams Belang besturen is geen sprake. Jeroen Vandromme (in De Tijd, 15 juni 2024): “Ik werk niet samen met mensen die problemen hebben met de rechten van de holebi’s. Ik ben zelf homo. Met mij, jamais!” (foto © Facebook).

En hoe presteerde het Vlaams Belang in de dertien Vlaamse centrumsteden? 73. Roeselare (W., 65.500): 28,1 % (+ 4,5 %); 75. Aalst (O., 90.100): 27,9 % (+ 1,6 %); 91. Turnhout (A.,46.900): 27,3 % (+ 3,8 %); 159. Oostende (W., 72.200): 24,9 % (+ 4 %); 198. Sint-Niklaas (O. 81.100): 22,7 % (+ 0,8 %); 231. Kortrijk (W., 79.000): 20,3 % (+ 2,9 %); 235. Genk (L., 67.600): 20 % (+ 3 %); 238. Brugge (W., 119.500): 19,8 % (+ 3,4 %); 257. Hasselt (L. 80.400): 17,6 % (+ 3,2 %); 260. Mechelen (A., 88.600): 16,9 % (+ 3 %); 267. Antwerpen (A., 538.900): 15,8 % (+ 1,9 %); 284. Gent (O., 268.000): 12 % (- 0,2 %); 294. Leuven (V., 103.000): 8,9 % (+ 1,9 %).

Monument in Houthulst voor de overledenen in de concentratiekampen van de nazi’s en andere oorlogsslachtoffers (foto’s © cc. Wikimedia/Frans90245), en toch… De Standaard, 15 juni 2024: “Een man duwt zijn elfjarige zoon naar voren en vraagt: ‘Toon eens wat we met de vreemdelingen gaan doen?’ De jongen haalt langzaam zijn vinger over zijn keel. ‘Dat is juist, jongen’, roept de vader, waarop hij een Hitlergroet brengt en zwalpend het café uitloopt. ‘Hang de Vlaamse Leeuw maar buiten!’  Jacky Vercamer, de voorzitter van Vlaams Belang, maakt zich uit de voeten. ‘Voor mij is het ook de eerste keer dat ik hier kom’, zegt hij verontschuldigend. ‘Probeer deze mensen niet te negatief in beeld te brengen. Tom Van Grieken heeft al gebeld om te vragen om incidenten te vermijden en het rustig te houden. We hebben deze mensen ook nodig, maar we moeten een positief beeld proberen te schetsen.’”